زرافه‌های کوتاه: چرا باهوش‌ها پول‌دار نمی‌شوند؟

آیا باورتان می‌‎شود که هوش هیچ ربطی به موفقیت مالی ندارد؟ آن‌قدر که حتی ممکن است مضر هم باشد. این ادعایی است که علی ایرانمنش در کتاب خود «زرافه‌های کوتاه» مطرح می‌کند و به کمک آرای بسیاری از نظریه‌پردازان و مطالعات آماری می‌کوشد تا آن را ثابت کند...

احتمالاً شما هم بسیاری را دیده‌اید که با همه‌ی هوش و استعدادشان چندان در پول درآوردن به توفیق نرسیده‌اند؛ خیلی از شاگرد زرنگ‌های مدرسه، برندگان مسابقات علمی و هنری، آدم‌های خلاق که معمولاً همه‌ی اقوام و آشنایان آتیه‌ی درخشانی را از کودکی برایشان تصور می‌کردند. اما واقعاً چرا؟ ساز و کار هوش چیست و چرا باهوش‌ها را تا این اندازه به دردسر می‌اندازد؟ ایرانمنش در «زرافه‌های کوتاه» معتقد است که برای ثروتمند شدن نه تنها اصلاً به هوش بالا نیاز نیست، بلکه حتی ممکن است که کم‌هوش بودن بیشتر به کار آدم بیاید. او در کتابش نشان می‌دهد که ما همواره بنا به تربیت فرهنگی و اجتماعی‌مان، بیش از حد به نقش هوش بها داده‌ایم. چه بسیار آدم‌هایی وجود دارند که اهل مطالعه‌اند و ذهن پویا و سرشاری دارند، از لحاظ اخلاقی سالم و قابل اعتمادند، اما پول از آن‌ها گریزان است. از سوی دیگر چه بسیار کسانی که ظاهراً استعداد قابل ذکری ندارند، از روند اقتصادی کشور و جهان بی‌خبرند، از سیاست و مسائل اجتماعی هیچ نمی‌دانند، و در بهترین حالت اطلاعات‌شان محدود می‌شود به اخبار تلویزیون و شبکه‌های اجتماعی -آدم‌هایی بی هیچ ایده و خلاقیتی- اما اتفاقاً از نظر مالی موفق‌اند و پول درمی‌آورند. درست زمانی که دسته‌ی اول مشغول این است تا ایده‌های خلاقه‌اش را گسترش بدهد، دسته‌ی دوم از کسب‌وکار کوچک خود مثل خرید و فروش املاک و اتومبیل و ... صاحب پس‌انداز و سرمایه می‌شود.

ایرانمنش در کتابش کوشیده تا به تحقیقات و بررسی‌هایی اشاره کند که نشان می‌دهند هوش و استعداد گاهی می‌تواند اثری کاملاً منفی و برعکس در کسب درآمد و رسیدن به موقعیت‌های اجتماعی بالا داشته باشد. او با این مقدمه به روش‌هایی می‌پردازد که به ما کمک می‌کند نه‌تنها مشکلات ناشی از هوش زیاد را رفع کنیم بلکه از جنبه‌های مثبت آن نیز برخوردار شویم.