فلسفه‌ی هنر کامپیوتری

کامپیوتر دیگر جزئی از زندگی ماست، چه با آن کسب درآمد کنیم و چه صرفا برای ما وسیله‌ی سرگرمی باشد یا اسباب اتصال به جهانی دیگر. اما در همین زمان اندک از ظهور آن، کامپیوتر به بخشی غیرقابل اجتناب از فضاهای خلاقه بدل شده و به اقلیم‌هایی پا گذاشته که بعضاً نسبت به دستاوردهای تکنولوژیک چندان هم گشوده نبوده است. هنر یکی از این اقلیم‌هاست. فضایی ویژه که همیشه با حساسیت اصالت در عمل آفرینش دست به گریبان بوده. اما کامپیوتر ورای این جدل‌ها هر روز به گوشه‌ای تازه از این محیط سرک می‌کشد و محصولی جدید می‌آفریند... کتاب فلسفه‌ی هنر کامپیوتری قرار است به ما نشان بدهد فلسفه با هنر کامپیوتری چه می‌کند؟ و هنر کامپیوتری چگونه می‌تواند مفاهیم قدیمی حوزه‌ی هنر، مانند اثر، زیبا، فرم، معنا و حتی خود هنر را بازتعریف کند. دومینیک مک‌آیور لوپس در هفت فصل علاوه بر تعریف هنر کامپیوتری و وجه تمایز آن از هنر دیجیتال، به زیباشناسی و هستی‌شناسی این گونه از هنر می‌پردازد و جایگاه امروز آن را تعریف می‌کند. او به اثری می‌پردازد که به این شکل تولید می‌شود و فرصت را مغتنم می‌شمرد تا این هنر را به وسیله‌ی فلسفه غنی کند و شکل دهد.

از این منظر فلسفه‌ی هنر رایانه‌ای، کتابی کوچک با ایده‌ای بزرگ است: اعلام موجودیت و تبیین گونه‌ی هنری جدیدی با عنوان «هنر رایانه‌ای». این گونه ی هنری چیست و چه ویژگی‌هایی دارد؟ آیا ارزشمند است؟ چگونه از امکانات رایانه در آفرینش آثار هنری بهره می‌گیرد؟ این‌ها اصلی‌ترین پرسش‌هایی هستند که کتاب می کوشد، با ارائه‌ی نمونه‌های فراوان، پاسخی درخور برای آن‌ها عرضه کند. نویسنده‌ی کتاب، با اتخاذ روشی تحلیلی، پس از توضیح مفاهیم بنیادین «هنر رایانه‌ای» به تعریفی جامع از آن می‌رسد و تلاش می‌کند آن را در قالب نظریه‌ای منسجم سامان دهد. دومینیک مک آیور لوپس، معاون دانشکده‌ی ادبیات و علوم انسانی؛ دانش‌پژوه ممتاز دانشگاهی و استاد صاحب کرسی در گروه فلسفه‌ی دانشگاه بریتیش کلمبیا است که تاکنون کتاب‌ها و مقالات فراوانی را در زمینه زیبایی‌شناسی و فلسفه‌ی هنر تألیف کرده است. او در این کتاب ادعا می‌کند که هنر رایانه‌ای برخی اصول بنیادین شیوه‌های سنتی تفکر درباره هنر و آفرینش را به چالش می‌کشد، چنان‌که باید برای فهم این گونه هنری ایده‌هایی چون «تعاملگری» و «کاربر» را در مرکز توجه قرار دهیم.