حیوانات پیکاسو

واقعاً پشت علاقه‌ی بی‌حد و حصر پیکاسو به حیوانات چه قصه‌ای وجود دارد؟ چرا در همه‌ی آثار او بالاخره سر و کله‌ی حیوانات از یک‌جا و به نحوی بیرون می‌زند؟  ماجرای نقاش نابغه با حیواناتِ زندگی‌اش دقیقاً چیست؟ این‌ها سوال‌هایی است که بوریس فریدوالد، تاریخ‌نگار هنر را وا داشته تا در جست‌وجوی پاسخ‌شان به سفری هیجان‌انگیز در زندگی شخصی و آثار پیکاسو آغاز برود. او به کودکی پیکاسو برمی‌گردد، آن‌جا که پدرش کبوتر پرورش می‌داد و حتی از آن‌ها طرح برمی‌داشت. کبوتر موتیف اصلی نقاشی‌های پدر بود. این‌جاست که چشم‌های کودک به دیدن ریزترین جزئیات و جنبش‌های حیوانات حساس می‎‌شود. فریدوالد سپس در هر فصل سروقت یکی از حیوانات زندگی پیکاسو می‌رود. چه آن‌ها که دوست‌شان داشته و چه آن‌ها که طرحشان را کشیده است. از دلِ این طرح‌ها و قصه‌ی آن‌هاست که رابطه‌ی خاص نقاش با حیوانات خانگی‌اش، در حضور چندباره‌ی «لومپ»، سگ پاکوتاه مشهورش در آثارش یا جغد کوچک ساکن در آتلیه‌اش و حتی زیباتر از آن بز خانگی‌اش که تنها طالب نوازش‌های پیکاسو بود، اندک‌اندک نمایان می‌شود. «فرانسوا ژیلو»، دوست پیکاسو زمانی گفته بود: «پابلو همیشه دوست داشت دور و برش پر از پرنده‌ها و حیوانات باشد. آن‌ها از حس بی‌اعتمادی‌ای که پابلو در میان انسان‌ها داشت مبرا بودند.»

کتاب حیوانات پیکاسو به جنبه‌ای پرداخته‌نشده و بدیع از آثار هنری پیکاسو پرداخته، چیزی که پیشاپیش ایده‌ی اصلی کتاب فریدوالد را برای بسیاری از ما جذاب می‌کند. این کتاب علاوه بر امکانات تازه‌ای که برای درک دنیای حیوانات به ما پیشنهاد می‌دهد، چشم‌های ما را نیز برای تحلیل نمادها و مفاهیم بصری در آثار پیکاسو باز می‌کند. ما رفته‌رفته به لایه‌های پنهانی از شخصیت این هنرمند بزرگ پی خواهیم برد. فریدوالد به ما نشان می‌دهد که چگونه حیوانات در آثار او فراتر از یک عنصر تزئینی، بازتابی از احساسات، ترس‌ها، و تمناهایش هستند. فریدوالد در کتاب دیگری نیز با عنوان «فرشتگان پل کله» چنین رویکردی را با موتیف فرشته در آثار پل کله پی گرفته است. 

در بخشی از کتاب می‌خوانیم: «تا چشم کار می‌کرد کبوتر بود و کبوتر. هر بار که پابلو کوچولو از پنجره‌ی آپارتمان پدری‌اش در مالاگا به بیرون نگاه می‌کرد، می‌دید که چه‌طور کبوترها روی چنارهای میدان لامرسد جا خوش کرده‌اند. همه‌جا بغ‌بعوی انبوه کبوتران نشسته روی درختان به گوش می‌رسید. داخل آپارتمان پدری نیز پر بود از کبوترها که گه‌گاهی لابه‌لای آن‌ها تصویری از یک منظره‌ یا بوته‌ای از یاس‌های بنفش به چشم می‌خورد که خوسه روئیس بلاسکو، پدر پابلو، کشیده بود.»