کتاب مکرمه

آیا می‌شود در شصت و چندسالگی، خودآموخته و تک‌وتنها، بی سوادِ خواندن و نوشتن، تازه بنا کرد به نقاشی کشیدن و، از قضا چیزهایی هم آفرید که همه را به تحسین و حیرت وا دارد؟ پاسخ ننه‌مکرمه به این سوال یک «آری» تمام و کمال است. مکرمه قنبری، نقاشی بود که نه تحصیلات دانشگاهی داشت نه سواد خواندنْ نوشتن، اما در دهه‌ی پایانی عمرش به یکباره سر گذاشت به نقاشی کشیدن و در همان سال نخست هم با نمایش آثارش در گالری سیحون همه را شگفت‌زده کرد. او در مدت کوتاهی با نمایش بین‌المللی آثارش به چهره‌ای مورد توجه فضاهای هنری در خارج از کشور بدل شد. کتاب «مکرمه» نوشته‌ی ابراهیم مختاری و افسر نظری روایت زندگی شخصی و حرفه‌ای قنبری است. نویسندگان از گذر گفت‌وگو با او و نزدیکانش کوشیده‌اند تا سرگذشتی از دوره‌های مختلف زندگی‌اش به دست بدهند و ما را با جهان شخصی و هنری او آشنا کنند.

کتاب مکرمه را می‌توان پرتره‌ای از زندگی و هنر مکرمه قنبری به شمار آورد. مختاری که پیش از این مستند «مکرمه، خاطرات و رؤیاها» را درباره‌ی او ساخته بود، در مقدمه‌ی کتاب توضیح داده که علاوه‌ بر اثر دیداری به «مکملی نوشتاری» هم فکر کرده تا جنبه‌های دیگری از زندگی این هنرمند را روشن کند. خاصه این نکته در بخشی جلوه می‌کند که شرح زندگی مکرمه را به روایت خودش می‌خوانیم؛ همان‌طور که خودش زندگی‌اش را به یاد می‌آورده است. در ادامه نیز روایت اعضای خانواده و دوستان و آشنایان او گوشه‌هایی تازه از زندگی او را به روی ما می‌گشاید. همچنین در کتاب می‌توان بخشی از نقاشی‌های او را نیز از نظر گذراند.

مختاری کتاب مکرمه را نوعی ادای دین به این بانوی هنرمند عنوان می‌کند. او فیلم «مکرمه: خاطرات و رویاها» را در سال ۱۳۷۸ اکران کرد و دیپلم افتخار جشنواره‌ی بین‌المللی سانفرانسیسکو را از آن خود کرد.