‏‫آرامش برون، آتش درون

ساتیاجیت رای، فیلمساز بزرگ هندی را می‌توان در سنتی از فیلمسازی دسته‌بندی کرد که علاوه بر ساختن فیلم، در قامت نظریه‌پرداز و منتقد نیز به ابزارهای بیانی و امکانات رسانه‌ی خود می‌اندیشید. سنتی که از ورتوف و آیزنشتین تا برسون و تارکوفسکی و گدار نیز در آن جا می‌گیرند. کتاب «آرامش برون، آتش درون» مجموعه‌ای از یادداشت‌ها، مقالات و گفت‌وگوهای اوست که در طول عمر خود گاه و بیگاه در مجلات نوشته است. کتاب به دو بخشِ «فیلم‌های ما» و «فیلم‌های آن‌ها» تقسیم شده. او در بخش نخست به سینمای هند و صنعت فیلم‌سازی در کشورش می‌پردازد تا پاسخی برای این سوال پیدا کند: «فیلم‌های هندی چه مشکلی دارند؟» جالب اینکه نقدهایی که او مطرح می‌کند، پس از ۶۵ سال هنوز کمابیش پابرجاست. هوشمندی او در تشخیص محدودیت‌های سینمای بالیوود این نوشته‌ها را به نوعی پیشگوییِ بیرون از زمانه‌ی خود بدل کرده است. رای همچنین گوشه‌هایی از خاطرات و روزنگاری‌های فیلم‌هایش را نیز با مخاطب در میان می‌گذارد.

اما در بخش دوم کتابش، او به سراغ سینمای بین‌المللی می‌رود. از چاپلین و فورد تا رنوار را در کنار جریان‌های سینمایی‌ای چون نئورالیسم ایتالیا موضوع نوشته‌های خود قرار می‌دهد. اما یکی از شورانگیزترین فصل‌های کتاب با عنوان «آرامش برون، آتش درون» در مورد شیفتگی رای به اقتباس‌ها و مواجهات او با سینمای ژاپن و به ویژه فیلم‌ساز معاصرش، آکیرا کوروساوا است. همچنین گاهشماری رای نیز به بررسی جزیی‌نگر اتفاقات زندگی این فیلمساز از زمان تولد در خانواده‌ای روشنفکر و مرفه در کلکته تا دریافت اسکار یک عمر دستاورد سینمایی در سال ۱۹۹۲ اختصاص یافته است...