انگشتر سحرآمیز؛ قصه‌های عامیانه‌ی روسی از مجموعه‌ی الکساندر آفاناسیف

چگونه می‌توان تخیل و عواطف یک ملت را کاوید؟ یکی از بهترین مسیرها در این میان جست‌وجو در فرهنگ فولکلور و قصه‌های عامیانه است. چرا که هر جامعه‌ای فارغ از اعضای خود دست به تخیل می‌زند و خلاقیت به خرج می‌دهد. ازین روست که آثار هنری مردم معمولی، روستانشینان و هنرهای محلی همواره برای هنرمندان رسمی منبعی ارزشمند و الهام‌بخش بوده است. کتاب «انگشتر سحرآميز» گزيده‌ای از همین قصه‌هاست. مجموعه‌ای عظيم از نقل‌های عاميانه‌ی روسی که الکساندر آفاناسيف، قوم نگار، پژوهشگر زبان، و از پيشگامان پژوهش در فرهنگ عامه‌ي روسي با عنوان قصه‌هاي پريان روسي در هشت جلد و ششصد قصه منتشر کرده است. گنجینه‌ای ارزشمند از باورها، ترس‌ها و آرزوها، آداب و رسوم، جهان‌بینی و تخیلات مردم روسیه که نه‌تنها می‌تواند نسل‌های بعد را با گذشته‌‌ی خود آشنا کند، بلکه به‌تنهایی می‌تواند دریچه‌ای باشد برای معرفی هر ملتی به ملت‌های دیگر.

انگشتر سحرآمیز قصه‌هايي از سراسر روسيه و بلاروس و اوکراين را در بر مي‌گیرد. قصه‌هايي که چه‌بسا چندين سده سينه‌به‌سينه ميان مردمان عادي در آن سرزمين‌هاي پهناور نقل شده و به ما رسیده است. در این افسانه‌ها مخاطب با زندگی مردمان عادی، حضور همیشگی حیوانات و موجودات غریب، مشکلات زندگی روستاییان و شکارچیان، مزاحمت‌های موجودات برای یکدیگر و صدالبته راه خلاصی از این‌همه آشنا می‌شود. رویکرد نویسنده در این کتاب، بسیار ساده و همه‌فهم است و حتی کودکان نیز می‌توانند از خواندن آن لذت ببرند. ویژگی اصلی این کتاب، زبان شیرین و جذاب آن است که خواننده را تا پایان داستان با خود همراه می‌کند.

آلکساندر آفاناسیف با گردآوری و تدوین این افسانه‌ها جامعه‌ی روسی را متحیر کرد. اما همان‌قدر که مردمان و هنرمندان خوشحال شدند، عصبانیت مقامات و روحانیون را برانگیخت و در نهایت موجب اذیت و آزار آفاناسیف شد. چنانکه بسیاری از کارهای او ممنوع شد.