چگونه امپراتوری پلید شویم: راهنمایی باستانی برای رهبران مخوف

از امپراتورهای خونریزی چون ژولیوس سزار، تیبریوس، کالیگولا و نرون چه می‌توان آموخت؟ رهبرانی بی‌رحم که تاریخ همیشه با لعنت و نفرین ار آن‌ها یاد خواهد کرد. اما چرا که نه؟ شاید بتوان رهبری را دقیقاً از اینان آموخت. ترنکوئیلوس یکی از برجسته‌ترین مورخان دوران باستان به‌شیوه‌ای معکوس همین رویکرد را پیش گرفته. او با گزارشی از زندگی و تحلیل انگیزه‌های این چهره‌های ترسناک ایده‌‌هایی را تدوین کرده که یک رهبر پیش از هرچیز باید از آن‌ها پرهیز کند. این داستان‌های تکان‌دهنده با رویکرد اخلاقی و روان‌شناختی‌ خود در نهایت به ما نشان می‌دهند که قدرت چگونه با مدل‌هایی کمابیش یکسان از دوران باستان تا همین امروز ترسناک‌ترین سویه‌های انسانی رهبران را فعال کرده و مسیر تاریخ را برمی‌گرداند.  بنابراین «چگونه امپراطوری پلید شویم» علاوه بر ارزش تاریخی روایت آن، یک داستان هشداردهنده درباره خطرات قدرت کنترل نشده و عواقب فساد اخلاقی نیز هست. کتابی که به ما می‌آموزد از پذیرش بی‌چون و چرای هر قدرتی خودداری کنیم.

ترنکوئیلوس با خوانش زندگی این امپراتوران، ضرورت ایده‌هایی چون فروتنی، شفقت، اخلاق و رابطه‌ی مستمر با جامعه را در رهبری موثر مطرح می‌کند. اما بیش از آن‌که به دنبال یک تعریف سنتی از رهبری باشد، در پی شناخت جنبه‌های تاریک قدرت است. جنبه‌ای که اغلب نادیده گرفته می‌شود. همان نکته‌ای که کتاب او را از محدوده‌ی تاریخ‌نگاری صرف فراتر می‌برد.

آن‌چه که این کتاب را از دیگر گزارش‌های تاریخی متمایز می‌کند، تمرکز آن بر زندگی شخصی امپراتورها است. این کتاب بر خلاف اغلب کتاب‌های تاریخ و رهبری، به جای تمرکز بر موفقیت‌ها و دستاوردهای رهبران، بر شکست‌ها و اشتباهات آن‌ها انگشت گذاشته است. نویسنده از افشای عیوب و رذایل آن‌ها، از افراط جنسی تا خونریزی و ظلم نمی‌ترسد. رویکردی که نگاه تازه‌ای به زندگی خصوصی این چهره‌های قدرتمند ارائه داده و جنبه انسانی و منحرف شخصیت‌های تاریخی‌شان آشکار کرده است. سوتونیوس اگرچه از سوی برخی از منتقدان به نوعی اغراق متهم شده، اما آثار او همچنان منبع ارزشمندی برای اطلاعات درباره‌ی امپراتوری روم است.