شمایل ستارهها در سینمای ایران چگونه سروشکل پیدا میکند؟ از ناصر ملکمطیعی و بهروز وثوقی تا پژمان جمشیدی و بهرام افشاری، برخی از بازیگران چگونه به ستاره بدل میشوند؟ منطق ستاره شدن در طول دههها چگونه عوض شده است؟ احمد طالبینژاد در کتاب «لعبتکها» به سراغ یکی از جنبههای کمتر پرداختهشده در سینمای ایران رفته تا نقش تیپهای سینمایی را در شکلگیری روایتها و بازنماییهای فرهنگیـاجتماعی بررسی کند. او لفظ «لعبتک» را از خیام وام گرفته چون برخلاف «شخصیت» ناظر به جنبهی ثابت و کلیشهای «تیپ» است. نویسنده از «فیلمفارسی» و تیپسازیهای رایج در آن آغاز میکند و طی 4 فصل با بررسی چگونگی شکلگیری، تثبیت و تحول این تیپها به سینمای امروز ایران میرسد.
لعبتکها پژوهشی تحلیلی دربارهی نقشهای تیپیک در سینمای عامهپسند ایران است. نویسنده به تیپهایی میپردازد که بدون تغییر در رفتار و ویژگیهای اخلاقی، صرفنظر از موضوع یا داستان فیلم، مدام تکرار میشوند. این تیپها، همچون عروسکهای نمایشی، فاقد شخصیتپردازی چندبُعدیاند و صرفاً نقشی تکوجهی دارند. قهرمان مطلق مرد، زن اغواگر، بچهی شر و شیطون، کمدین خنگ و…) کتاب در چهار فصل اصلی، به این تیپها در قالب مردان، زنان، کودکان و کمدینها میپردازد.
از نکات مهم این کتاب بیتردید بازخوانی انتقادیِ تاریخ سینمای عامهپسند ایران است. طالبینژاد نهتنها نقطهنظرهای جامعهشناختی، فرهنگی و روانشناسی را در پژوهش خود دخیل میکند بلکه از سویی دیگر با ارجاع به متون کلاسیک تئاتر و روایتشناسی (از پراپ گرفته تا ارسطو و کمدی دلآرته)، تحلیلهایی ارائه میدهد که فراتر از نگاه صرفاً سینمایی در بررسی ریشههای شکلگیری فرهنگ تماشاگری در ایران نیز به کار میآید.
موضوع | سینما. تاریخ سینمای ایران |
نویسنده | احمد طالبینژاد |
مترجم | |
تعداد صفحات | 156 |
قطع جلد | رقعی |
نوع جلد | شومیز |
نوبت چاپ | ۱ |
سال چاپ | 1404 |
عنوان اصلی | |
طراح جلد | سعید فروتن |
زبان اصلی | فارسی |
مجموعه | کولاژ |
- - نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.
- - لطفا دیدگاهتان تا حد امکان مربوط به مطلب باشد.
- - لطفا فارسی بنویسید.
- - میخواهید عکس خودتان کنار نظرتان باشد؟ به gravatar.com بروید و عکستان را اضافه کنید.
- - نظرات شما بعد از تایید مدیریت منتشر خواهد شد